Liliowiec pospolity (Syringa vulgaris) to kwitnący krzew z rodziny oliwek. Istnieje około 35 gatunków tej rośliny i ponad 2 tysiące różnych odmian. Bzy można wykorzystać do tworzenia ciekawych zagospodarowania terenu w ogrodzie, a bzy można również wykorzystać do wzmocnienia zboczy narażonych na pęknięcia. W tym artykule szczegółowo opisano zasady sadzenia, uprawy i pielęgnacji ogrodu, przycinania i hodowli bzów.
Opis krzewu bzu
Liliowy to krzew o wielu łodygach, liściasty, osiągający od 2 do 8 metrów wysokości. Średnica pnia syreny może dochodzić do 20 cm Kora jest szaro-brązowa, u młodych gładka, u starszych z małymi pęknięciami. Liście są całe lub pierzasto oddzielone. Mogą być owalne, sercowate, jajowate lub wydłużone, w kolorze jasnozielonym lub ciemnozielonym. Kwiaty są białe, liliowe, fioletowe, niebieskie, fioletowe lub różowe, zebrane w wiechy, najczęściej opadające. Kwitnienie bzu występuje u wszystkich gatunków na różne sposoby. Ale zwykle dzieje się to w okresie od drugiej dekady kwietnia do czerwca. Podczas kwitnienia krzew pachnie bardzo smacznie. Aromat jest bardzo przyjemny i delikatny. Nasiona dojrzewają w pudełku z małżami.
Liliowy jest jednym z ulubionych wszystkich ogrodników. Nie wymaga specjalnej pielęgnacji, nie boi się mrozu i może żyć nawet 100 lat.
Sadzenie bzów w otwartym terenie
Za dobry czas do sadzenia bzów uważa się drugą dekadę lipca i pierwszą dekadę września. Jesienią i wiosną lepiej nie sadzić bzu, ponieważ długo się zakorzeni i będzie rosnąć powoli. Najlepiej sadzić bzy w dobrze oświetlonym miejscu. Gleba powinna być umiarkowanie wilgotna i bogata w próchnicę.
Kupując sadzonki bzu, konieczne jest dokładne zbadanie systemu korzeniowego. Najlepiej wybierać te, w których jest rozwinięta i dobrze rozgałęziona. Bezpośrednio przed sadzeniem korzenie należy ostrożnie przyciąć do 30 cm, uszkodzone i wysuszone części należy usunąć. Odległość między sadzonkami powinna wynosić 2-3 m.
Aby sadzić bzy, musisz najpierw przygotować doły. Na żyznej glebie rozmiar dołka powinien być nieco większy niż system korzeniowy sadzonki. A na ubogiej glebie dołu należy zrobić więcej, aby było miejsce na żyzną glebę (próchnica + superfosfat + popiół drzewny). Aby gleba była dobrze osuszona, konieczne jest ułożenie na dnie niewielkiej warstwy gruzu, keramzytu lub zepsutej cegły. Następnie przykryj żyzną glebą, zalewając szkiełkiem. Następnie sadzonkę należy umieścić na kopcu i ostrożnie rozłożyć korzenie, przykryć żyzną glebą i lekko zmiażdżyć. Po posadzeniu sadzonkę należy obficie podlać, a następnie dokładnie ściółkować glebę torfem lub próchnicą.
Dbanie o bzy w ogrodzie
Pielęgnacja bzu jest dość prosta. W pierwszej dekadzie lata konieczne jest obfite i regularne podlewanie, co najmniej 25 litrów wody powinno trafić do jednego buszu. Od drugiej połowy lata podlewanie należy nieco zmniejszyć, a krzew podlewać tylko przy suchej pogodzie.Co najmniej 4 razy w sezonie konieczne jest poluzowanie gleby na obszarze kręgu pnia. Chwasty należy również regularnie usuwać. Jeśli regularnie wykonujesz wszystkie te proste czynności, po 5 latach z małej sadzonki wyrośnie duży i bujny liliowy krzew.
Top dressing i nawozy
Konieczne jest karmienie bzów w pierwszych 2-3 latach niewielką ilością azotu. W drugim roku musisz dodać więcej mocznika i azotanu amonu. Ale najlepiej jest preferować nawozy organiczne, takie jak gnojowica. Aby przygotować taki opatrunek wierzchni, jedną część krowiego łajna należy rozcieńczyć pięcioma częściami wody. Konieczne jest wprowadzenie takiej materii organicznej nie bliżej niż 1,5 m od pnia bzu.
Nawozy zawierające potas i fosfor należy stosować raz na 2-3 lata. Azotan potasu i podwójny superfosfat należy nanosić na glebę na głębokość 6-8 cm, po zastosowaniu konieczne jest podlewanie gleby. Powyższe nawozy mineralne można zastąpić zwykłym popiołem rozcieńczonym w wodzie.
Transfer
Konieczne jest przeszczepienie bzu dwa lata po posadzeniu sadzonki. Krzew bardzo szybko wyciąga z gleby wszystkie składniki pokarmowe i nawet regularne nawożenie nie jest w stanie ich w pełni przywrócić. Dlatego na takiej glebie bzy nie będą w stanie aktywnie rosnąć i obficie kwitnąć.
Konieczne jest przeszczepienie krzewów bzu pod koniec maja, kiedy kończy się okres kwitnienia. Do przesadzania należy wcześniej przygotować doły, a następnie ostrożnie wykopać krzak i przenieść go na ceratę do nowego miejsca sadzenia. Konieczne jest przeszczepienie bzu razem z glinianą grudką, aby szybciej się zakorzenił. Przed sadzeniem należy usunąć wszystkie zniszczone, przesuszone i niepotrzebne części krzewu. Po krzewie należy umieścić w przygotowanym dołku i dobrze posypać żyzną glebą. Po posadzeniu należy obficie podlać krzew.
Przycinanie
Krzewy młodsze niż trzy lata nie wymagają przycinania. Ale trzyletni krzew musi zacząć tworzyć koronę. Zajmie to około 2-3 lata. Cięcie należy wykonać wczesną wiosną, zanim roślina wybudzi się z zimowego snu. Wystarczy zostawić 5-7 mocnych i pięknie ułożonych gałęzi, a resztę usunąć. W drugim roku trzeba będzie usunąć nawet pędy kwitnące. Po przycięciu na jednej głównej gałęzi nie powinno pozostać więcej niż osiem żywych pąków. Jest to konieczne, aby nie przeciążać krzewu podczas kwitnienia. Konieczne jest również usunięcie wszystkich uszkodzonych, suchych i nieprawidłowo rosnących gałęzi, które przeszkadzają w prawidłowym wzroście i rozwoju krzewu.
Kwiat
Wiosną, gdy bz zaczyna aktywnie kwitnąć i zachwycać się swoim pięknem, należy również zadbać o krzew. Konieczne jest zbieranie chrząszczy majowych. Ponad połowę pędów kwiatowych przyciąć, aby w przyszłym roku uformowały się intensywniej. Po zakończeniu okresu kwitnienia konieczne jest usunięcie wszystkich kwiatostanów, które już wyblakły i wyschły.
Liliowy po kwitnieniu
Dorosłe krzewy bzu nie potrzebują dodatkowego schronienia na zimę, a młode wręcz przeciwnie. Glebę wokół młodych sadzonek jesienią należy ściółkować grubą warstwą trocin, torfu lub suchych liści. Pomoże to sadzonkom, które jeszcze nie dojrzały, łatwiej znosić zimowe mrozy.
Reprodukcja bzu
Tylko doświadczeni ogrodnicy pracujący w szkółce mogą rozmnażać bzy przez nasiona. Dlatego jeśli istnieje potrzeba rozmnażania bzu w ogrodzie, lepiej to zrobić za pomocą szczepienia, warstwowania lub sadzonek. Uzyskane takimi metodami sadzonki lepiej i szybciej zakorzeniają się w nowym miejscu, a także mają wysoki poziom mrozoodporności.
Choroby i szkodniki
Bzy mogą atakować choroby, takie jak mączniak prawdziwy, werticyloza, zgnilizna bakteryjna, martwica bakteryjna i zgnilizna bakteryjna. Ze szkodliwych owadów, roztoczy liściowych lub pączków, ćmy jastrzębia, ćmy bzu, ćmy górniczej.
W przypadku martwicy bakteryjnej liście stają się szare jak popielniczka, a pędy stają się brązowe lub brązowe. Aby zapobiec pojawieniu się tej choroby, konieczne jest regularne przycinanie i usuwanie szkodliwych owadów z bzu.
Jeśli na krzewie zostaną stwierdzone oznaki zakażenia bakteryjną zgnilizną, konieczne jest natychmiastowe ostrożne potraktowanie krzewu chlorkiem miedzi i powtórzenie zabiegu co najmniej trzykrotnie w odstępie dziesięciu dni.
Pod wpływem mączniaka prawdziwego liście pokryte są jasnoszarym nalotem. Musisz walczyć z chorobą, gdy tylko pojawią się pierwsze oznaki. Dotknięte obszary należy usunąć i spalić poza ogrodem, a następnie ostrożnie potraktować roztworem fungicydów.
Konieczne jest zwalczanie werticylozy, spryskując krzak roztworem mydła do prania lub sody wzbogaconej wapniem. Wszystkie uszkodzone kwiaty należy usunąć, zebrać liście wokół buszu i spalić poza ogrodem.
Z owadami szkodliwymi należy walczyć przy pomocy starannego traktowania krzewów specjalnymi środkami owadobójczymi.
Rodzaje i odmiany bzu
Znanych jest ponad 30 rodzajów bzów. Najpopularniejsze z nich zostaną szczegółowo opisane poniżej.
Amur liliowy (Syringa amurensis) - Gatunek dobrze znosi cień i preferuje wilgotną glebę. Może dorastać do 10 m wysokości. Liście są ciemnozielone, jesienią pomarańczowo-fioletowe. Kwiaty są białe lub kremowe i mają przyjemny miodowy aromat. Liliowy amur jest mrozoodporny i nie potrzebuje schronienia na zimę.
Bez węgierski (Syringa josikaea) - może dorastać do 7 m wysokości. Pędy są gęste, rozgałęzione i skierowane do góry. Liście szeroko eliptyczne, błyszczące, ciemnozielone. Kwiaty są liliowe. Ten typ jest bezpretensjonalny i łatwy w pielęgnacji.
Liliowy Meyera (Syringa meyeri) - gatunek ten jest dość mrozoodporny. Dorasta nie wyżej niż 1,5 m. Liście są szeroko eliptyczne, ciemnozielone powyżej i jasnozielone poniżej. Kwiaty są liliowo-różowe.
Liliowy perski (Syringa x persica) - osiąga wysokość ok. 3 m. Liście lancetowate, cienkie i ostro zakończone. Kwiaty są jasnofioletowe.
Bez chiński (Syringa x chinensis) - krzew do 5 m. Liście jajowate, lancetowate, ostro zakończone. Pachnące kwiaty o jasnym liliowym lub czerwono-liliowym kolorze.
Hiacynt bzu (Syringa x hyacinthiflora) - liście są szeroko jajowate lub sercowate, ostro zakończone, ciemnozielone. Kwiaty mają przyjemny aromat i delikatny liliowo-różowy kolor. Gatunek ten ma niezwykle piękne odmiany o podwójnych kwiatach.
Istnieje wiele powszechnie uprawianych gatunków i odmian bzu. Każdy ogrodnik wybiera najbardziej odpowiedni. Dlatego prawie wszystkie znane gatunki ogrodowe bzu są uważane za popularne.